Czy 35 minut neurostymulacji nerwu błędnego dziennie pomoże ci w powikłaniach po COVID?

Takie pytanie zadali sobie naukowcy z badania pilotażowego w Belgii. Wyniki badania ukazały się w Frontiers in Neurology and Neuroscience Research w maju tego roku. O COVID nie będę pisała ponieważ wszyscy jesteśmy bombardowani informacjami i wiemy z czym wiąże się ten wirus. Bardziej zainteresował mnie problem rekonwalescencji po COVID i tego, w jaki sposób można najszybciej pomóc powrócić do zdrowia.

Teraz krótkie dane techniczne, abyśmy zrozumieli na czym polegało badanie.

  • Badanie trwało 10 dni.
  • Badani otrzymali 10 przezskórnych stymulacji nerwu błędnego tVNS.
  • Wybrano 20 pacjentów cierpiących na przewlekły zespół COVID. Objawy były starannie rejestrowane, a dla każdego pacjenta skonstruowano osobistą skalę intensywności. 
  • Badani byli w wieku od 20-60 lat.
  • W badaniu wzięło udział 12 kobiet i 8 mężczyzn.
  • Wszyscy pacjenci byli wolni od poważnych problemów zdrowotnych przed infekcją.
  • Przed zakażeniem wirusem, 19 badanych było aktywnych zawodowo, a 17 prowadziło regularną aktywność fizyczną.
  • Stymulację wykonywano za pomocą urządzenia Parasym
  • Ocenę kliniczną i pomiary czynników zapalnych krwi przeprowadzono w dniach 0, 5 i 10. Dane analizowano za pomocą nieparametrycznych metod statystycznych.
  • Badani zostali również poddani ocenie klinicznej 7 dni po ostatniej stymulacji (obserwacja).

Rezultaty w skrócie:

  • Wszyscy pacjenci ukończyli badanie. 
  • Objawy kliniczne zaburzenia były podobne dla każdego pacjenta: zmęczenie, ból, problemy trawienne i trudności poznawcze. 
  • Stan wszystkich pacjentów polepszył się radykalnie podczas neurostymulacji urządzeniem Parasym.

Jakie są komplikacje po wirusie COVID?

Po infekcji wirusem, konsekwencje kliniczne podzielono na cztery kategorie: bezobjawowe, łagodne, średnie i ciężkie. 

Najczęściej pacjenci ze średnimi i ciężkimi stanami klinicznymi są hospitalizowani z powodu ostrej niewydolności oddechowej. Zazwyczaj pacjenci z łagodnymi objawami pozostają w domu. W konsekwencji istnieją spójne badania kontrolne u osób, które przeżyły po wypisaniu ze szpitala, ale tylko nieliczne w przypadku pacjentów, którzy nie byli hospitalizowani. 

15% szczęśliwców

Badania kohortowe wykazały, że w 60 dni po wyzdrowieniu z ostrej fazy tylko około 15% ludzi było całkowicie pozbawionych jakichkolwiek objawów. Wśród nich żaden nie miał gorączki ani objawów ostrej choroby. 

Prawie połowa pacjentów zmaga się z komplikacjami po COVID

Pogorszenie jakości życia zaobserwowano u 44% pacjentów; najczęstszymi objawami były:

  • zmęczenie, 
  • duszność, 
  • ból stawów,
  • i ból w klatce piersiowej.

    Objawy wydają się być obecne nawet przez 12 tygodni od początku zakażenia COVID-19 u 5–35% pacjentów.

Coraz więcej autorów donosi, że zakażenie COVID-19 może mieć długoterminowe konsekwencje zdrowotne, nawet dla osób początkowo bezobjawowych. Niestety istnieją przykłady długofalowych skutków, a nawet konsekwencji dożywotnich infekcji wirusami. Najbardziej znanym przykładem jest infekcja wirusem Epsteina-Barra. Powikłania po COVID wydają się być coraz bardziej istotnym problemem.

Dlaczego wybór w badaniu padł na stymulację nerwu błędnego?

Oprócz regulacji homeostazy poprzez kontrolowanie częstości akcji serca, motoryki przewodu pokarmowego, wydzielania wewnątrzwydzielniczego i zewnątrzwydzielniczego trzustki, wytwarzania glukozy w wątrobie i innych funkcji trzewnych, nerw błędny jest również głównym składnikiem mechanizmu cholinergicznego odruchu nerwowego, który kontroluje odpowiedź immunologiczną i stan zapalny podczas inwazji patogenów i uszkodzenia tkanek.

Wykazano również, że stymulacja nerwu błędnego może hamować procesy zapalne poprzez cholinergiczny szlak przeciwzapalny. 

Nieinwazyjna stymulacja nerwu błędnego (tVNS) może zmniejszyć patologiczne procesy zapalne poprzez hamowanie produkcji cytokin. Wykazano przydatność kliniczną jako że tVNS łagodzi nasilenie chorób zapalnych, takich jak reumatoidalne zapalenie stawów i choroba Leśniowskiego-Crohna. 

Dodatkowo w innych sytuacjach klinicznych niż COVID, tVNS okazał się być użytecznym narzędziem terapeutycznym w zmniejszaniu zespołu ostrej niewydolności oddechowej. W przypadku COVID-19 użyteczność tVNS jest niepotwierdzona, chociaż w badaniu Staats i in. stwierdzono u 2 pacjentów zmniejszenie objawów ze strony układu oddechowego związanych z ostrą infekcją COVID. 

W innym badaniu (Boezaart i Both) zauważono drastyczne obniżenie interleukiny-6 we krwi w dwóch przypadkach COVID-19.

Metody oceny pacjentów pod względem klinicznym, fizycznym i biologicznym

Ocena kliniczna:

  • punktacja intensywności objawów
  • wyniki z Inwentarza Depresji Becka
  • oraz w Skali Zmęczenia Pichota

Ocena fizyczna:

  • Siłę ręki dominującej („test chwytu”) mierzono za pomocą dynamometru
  • Wysycenie krwi tlenem oszacowano oksymetrem palcowym

Ocena biologiczna:

  • zbadano poziom 16 cytokin prozapalnych: interleukina-1α (IL-1α), IL-1β, IL-2, IL-6, IL-8, IL10, IL-12p70, IL-13, MCP-1, MIP1α, interferon-γ (IFN-c ), czynnik martwicy nowotworu-α (TNF-α), IL1-RA, IL2-RA, IL6-R i GMCSF
  • Stężenia ferrytyny i CRP w surowicy oraz pełną morfologię krwi oznaczono rutynowymi metodami laboratoryjnymi.

Objawy po COVID

  • Wszyscy pacjenci zgłaszali zmęczenie jako „nienormalne”, bardziej przypominające uczucie wyczerpania. 
  • U 17 osób występowały problemy poznawcze: zgłoszono trudności z koncentracją, problemy z pamięcią, dysortografię. Niektórzy donosili, że nie potrafią mówić wcześniej znanymi językami obcymi. 
  • Często zgłaszano również ból, głównie ból głowy, ból w klatce piersiowej i uczucie pieczenia w kończynach. 
  • Łagodną do umiarkowanej duszność zgłoszono u 13 pacjentów. 
  • Problemy z trawieniem (głównie ostra biegunka) zgłoszono u 10 osób. 
  • Inne objawy zgłaszano z mniejszą częstością.

Zmiany w intensywności objawów w trakcie i po nseurostymulacji tVNS Parasym.

Uczestnicy badania ocenili intensywność objawów przed rozpoczęciem stymulacji w skali od 0 do 10. Podobną ocenę przeprowadzono po 5 stymulacjach (dzień 5) i po 10 stymulacjach (dzień 10). Ponadto dokonano dodatkowej oceny 7 dni po ostatniej stymulacji (obserwacja). 

Zmiany w intensywności objawów ukazano na poniższej rycinie. Bardzo istotną poprawę zaobserwowano po 10 stymulacjach (D0 vs. D10: p<0,0001). Co więcej, poprawa ta utrzymała się po zakończeniu stymulacji (D0 vs. obserwacja: p<0,0001).

Ocena intensywności zmęczenia

Zmęczenie, które było najczęstszym objawem ponieważ dotyczyło wszystkich uczestników badania, mierzono za pomocą Skali Zmęczenia Pichota. Po stymulacji nastąpiła wysoce znacząca poprawa. Uczestnicy badania zgłaszali, że subiektywnie poprawa utrzymuje się 1 tydzień po zaprzestaniu stymulacji nerwu błędnego.

Ocena intensywności stanów depresyjnych

Zaobserwowano istotny spadek wyniku w skali depresji Becka. Co ciekawe, żaden z badanych nie zgłosił subiektywnie „przygnębienia” na początku badania, ale raczej „smutku” lub „zaabsorbowania”. Pod koniec badania stwierdzili, że nie są „mniej przygnębieni”, ale raczej „bardziej optymistyczni”.

Parametry fizyczne

Zaobserwowano umiarkowany, ale istotny wzrost siły ręki dominującej między dniem 0 a dniem 10. Podobnie zauważono niewielki, ale wyraźny wzrost wysycenia krwi tętniczej tlenem.

Parametry biologiczne

Parametry biologiczne nie uległy zmianom. 

Wnioski

W powyższym badaniu po raz pierwszy wykazano, że przezskórna stymulacja nerwu błędnego Parasym (tVNS) jest prostym, bezpiecznym i skutecznym sposobem likwidowania powikłań po wirusie COVID. 

Źródło: Verbanck P., Clarinval AM. I inn., Transcutaneous Auricular Vagus Nerve Stimulation (tVNS) can reverse the Manifestations of the Long-COVID Syndrome: A Pilot Study, Frontiers in Neurology and Neuroscience Research, DOI: 10.51956/FNNR.100011 

Dominika

Specjalista funkcjonalnej terapii mitochondrialnej, programu słuchowego Safe and Sound, stymulacji nerwy błędnego tVNS.

Dodaj komentarz